Τα παιδιά περνάνε αρκετές ώρες εκτός σπιτιού και χωρίς τη δυνατότητα επίβλεψης από τον γονέα. Όλες αυτές τις ώρες συμβαίνουν πράγματα, ευχάριστα αλλά και δυσάρεστα στα παιδιά μας, που σαν γονείς θα θέλαμε να τα γνωρίζουμε.
Η σχέση μας με τα παιδιά είναι κάτι που χτίζεται σταδιακά, με κόπο και προσπάθεια. Το παιδί θα μας μιλήσει για τις χαρές και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει μόνο αν έχουμε φροντίσει να δημιουργήσουμε το κλίμα και το περιβάλλον για να το κάνει αυτό προηγουμένως.
Ακολουθούν μερικές απλές συμβουλές που αφορούν κάθε γονέα που θέλει να χτίσει μία σχέση καλής επικοινωνίας με τον παιδί του, έτσι ώστε να μπορεί να ελπίζει ότι θα είναι το πρόσωπο στο οποίο θα απευθυνθεί το παιδί όταν θέλει να μοιραστεί κάτι.
Φροντίστε να είστε και να δείχνετε διαθέσιμοι για τα παιδιά σας…
Εντοπίστε τις στιγμές που τα παιδιά είναι περισσότερο ελεύθερα και πρόθυμα να μιλήσουν – π.χ. στο κρεββάτι πριν κοιμηθούν, στο αυτοκίνητο πηγαίνοντας κάπου, στο τραπέζι κατά τη διάρκεια του γεύματος – και προσπαθήστε να συζητήσετε μαζί τους τότε.
Ξεκινήστε εσείς τη συζήτηση, για κάτι που συνέβη σε εσάς π.χ. στη δουλειά ή στο δρόμο. Ρωτήστε τη γνώμη τους για τον τρόπο που αντιδράσατε ή παραδεχτείτε ότι κάνατε κάτι λάθος. Έτσι περνάτε το μήνυμα ότι κανείς δεν είναι τέλειος και χρησιμοποιείτε μία πραγματική σας εμπειρία σαν αφορμή για συζήτηση και μάθηση για όλη την οικογένεια.
Βρείτε ευκαιρία κάθε βδομάδα για ξεχωριστό χρόνο με το κάθε παιδί σας. Έχουν το δικαίωμα να σας απολαύσουν αποκλειστικά κάθε τόσο.
Φροντίστε να γνωρίζετε τα ενδιαφέροντα του παιδιού σας (π.χ. μία αγαπημένη δραστηριότητα ή το αγαπημένο του σπορ).
Προσπαθήστε να ξεκινάτε τις συζητήσεις σας με δικές σας σκέψεις και όχι με ερωτήσεις προς το παιδί.
Φροντίστε να γνωρίζουν τα παιδιά ότι τα ακούτε όταν σας απευθύνονται…
Όταν τα παιδιά προσπαθούν να σας μιλήσουν για κάποιο θέμα, αφήστε ότι κάνετε, καθίστε μαζί τους και διατηρήστε τη βλεμματική σας επαφή για όση ώρα το παιδί μιλάει.
Εκφράστε ενδιαφέρον για ότι λέει το παιδί και κάντε διευκρινιστικές ερωτήσεις για να κατανοήσετε καλύτερα αυτό που προσπαθεί να σας πει.
Συνεχίστε να ακούτε με ενδιαφέρον και χωρίς κριτική, ακόμα και αν το παιδί λέει κάτι με το οποίο δεν συμφωνείτε. Πρώτα πρέπει να ακούσετε και μετά να διαχειριστείτε ότι χρειάζεται διαχείριση.
Επαναλάβετε αυτό που σας είπε το παιδί, πριν απαντήσετε, για να επιβεβαιώσετε ότι έχετε καταλάβει σωστά.
Ανταποκριθείτε με έναν τρόπο που τα παιδιά θα αποδεχθούν και θα κατανοήσουν…
Μιλήστε ήρεμα, χωρίς ένταση στη φωνή σας. Τα παιδιά θα σας ακούσουν καλύτερα αν δεν ακούγεστε θυμωμένοι ή επικριτικοί.
Πείτε τους την γνώμη σας, χωρίς να απορρίπτετε τη δική τους. Εξηγήστε τους ότι είναι αποδεκτό να διαφωνούμε και ότι απλώς τους δίνετε μια εναλλακτική για να σκεφτούν.
Αποφύγετε να έρθετε σε αντιπαράθεση. Επιμείνετε ότι εκφράζετε τη γνώμη σας και ότι αυτό κάνουμε σε μία συζήτηση.
Επικεντρωθείτε στα συναισθήματα του παιδιού αντί για τα δικά σας κατά τη διάρκεια της συζήτησης. Παρατηρείστε τη γλώσσα του σώματος και τις εκφράσεις του παιδιού για να καταλάβετε καλύτερα πως αισθάνεται για αυτό που συζητάτε.
Να θυμάστε…
Τα παιδιά μαθαίνουν μέσω της μίμησης. Τις περισσότερες φορές θα μιμηθούν τον τρόπο που εσείς χρησιμοποιείτε για να λύσετε ένα πρόβλημα ή για να διαχειριστείτε τα συναισθήματα σας. Φροντίστε να δίνετε το παράδειγμα που θέλετε.
Τα παιδιά μαθαίνουν επίσης από τα δικά τους λάθη. Αν η κατάσταση δεν είναι επικίνδυνη αφήστε τα να κάνουν λάθη και μην αισθάνεστε ότι πρέπει να προλάβετε το καθετί.
Προσπαθήστε να καταλάβετε ή ακόμα ρωτήστε τα παιδιά τι χρειάζονται από εσάς μέσα από μία συζήτηση. Μπορεί να θέλουν μόνο να τα ακούσετε ή να χρειάζονται μία συμβουλή ή ακόμα να τα βοηθήσετε να διαχειριστούν τα συναισθήματα τους.
Σε μία συζήτηση, τα παιδιά μπορεί να μοιράζονται ένα μέρος του προβλήματος. Αν παραμείνετε ψύχραιμοι και τα ενθαρρύνετε μπορεί να μοιραστούν και την υπόλοιπη ιστορία!
Ο γονεϊκός ρόλος απαιτεί σκληρή δουλειά!
Η καλή επικοινωνία είναι απαραίτητη για μία υγιή σχέση ανάμεσα σε παιδιά και γονείς. Παρόλα αυτά, η επικοινωνία δεν είναι πάντα μία εύκολή υπόθεση με τους γονείς να αντιμετωπίζουν τις δικές τους δυσκολίες (επαγγελματικές ή προσωπικές) και τα παιδιά να περνάνε από αναπτυξιακές φάσεις με διαφορετικά χαρακτηριστικά και απαιτήσεις μεταξύ τους.
Αν αντιμετωπίζετε ενδοοικογενειακά προβλήματα για μεγάλες χρονικές περιόδους, μη διστάσετε να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό, για συμβουλές και κατευθύνσεις. Η αναζήτηση βοήθειας όταν υπάρχουν δυσκολίες είναι ένα χαρακτηριστικό των λειτουργικών και επιτυχημένων ανθρώπων!
Μεταφρασμένο και προσαρμοσμένο από το American Psychological Association:
http://www.apa.org/helpcenter/communication-parents.aspx